Πολλοί από εσάς τους γονείς θα αναρωτιέστε τι σημαίνει ο όρος αισθητηριακή ολοκλήρωση που χρησιμοποιούν πολύ συχνά οι ειδικοί και ποιος ο ρόλος της για τον άνθρωπο. Η αισθητηριακή ολοκλήρωση (Α.Ο.) είναι μία θεωρία των σχέσεων του εγκεφάλου και της συμπεριφοράς και σύμφωνα με την Jean Ayres (1960), η οποία πρωτοαναφέρθηκε στον όρο αυτό, η αισθητηριακή ολοκλήρωση είναι «η ικανότητα του ατόμου να συνθέτει, να οργανώνει και να επεξεργάζεται τις εισερχόμενες αισθητηριακές πληροφορίες που λαμβάνει από το σώμα και το περιβάλλον (ερεθίσματα), ώστε να παράγει στοχοκατευθυνόμενες αντιδράσεις». Θεωρήθηκε ότι η διαταραγμένη αισθητηριακή λειτουργία μπορεί να έχει σαν αποτέλεσμα ποικίλα λειτουργικά προβλήματα τα οποία αναφέρθηκαν ως διαταραχή αισθητηριακής ολοκλήρωσης ή διαταραχή αισθητηριακής επεξεργασίας. Η δυσλειτουργία αυτή αφορά διαταραγμένες νευρολογικές διεργασίες που οδηγούν σε ανεπαρκή επεξεργασία αισθητηριακών ερεθισμάτων στο κεντρικό νευρικό σύστημα. Υπάρχουν 3 βασικές κατηγορίες διαταραχών αισθητηριακής επεξεργασίας:
- Διαταραχή αισθητηριακής ρύθμισης
- Υπερευαισθησία
- Υποευαισθησία
- Αισθητηριακή αναζήτηση
- Διαταραχή αισθητηριακής διάκρισης
- Οπτική
- Ακουστική
- Απτική
- Οσφρητική/γευστική
- Αιθουσαία
- Ιδιοδεκτική
- Αισθητικοκινητική διαταραχή
- Δυσπραξία
- Διαταραχή στάσης του σώματος
Ανάλογα με τον τύπο της διαταραχής που παρουσιάζουν τα παιδιά μπορεί να εμφανίζουν διάφορα από τα παρακάτω συμπτώματα:
- Να είναι επιλεκτικά στο φαγητό
- Να παρουσιάζουν διαταραχές ύπνου
- Να έχουν ενοχλήσεις από διάφορες υφές ή ρούχα
- Να μην αισθάνονται τον πόνο
- Να αδυνατούν να αλληλεπιδράσουν με άλλα παιδιά
- Να έχουν δυσκολίες στην ισορροπία ή να είναι αδέξια
- Να μην παρουσιάζουν βλεμματική επαφή με αυτόν που βρίσκεται απέναντί τους και να μοιάζουν αδιάφορα
- Να είναι υπερκινητικά
- Να παρουσιάζουν καθυστέρηση στο λόγο
- Να αργούν να μπουσουλήσουν ή να περπατήσουν
- Να ενοχλούνται από έντονους θορύβους
- Είναι πάρα πολύ ήσυχα και δεν παίζουν με άλλα παιδιά
- Να αποφεύγουν αγκαλιές και χάδια
- Να τους αρέσει να μυρίζουν τα πάντα ή να τα βάζουν στο στόμα
- Να μην κατανοούν εντολές
- Να αποφεύγουν να ανεβαίνουν σε κούνιες
Οι εργοθεραπευτές είναι οι ειδικοί που ασχολούνται με θέματα αισθητηριακής επεξεργασίας και προσπαθούν μέσω διαφόρων μεθόδων και κυρίως μέσω της μεθόδου της αισθητηριακής ολοκλήρωσης, να οργανώσουν το κεντρικό νευρικό σύστημα του παιδιού. Στόχος είναι να μπορέσει το παιδί να παρουσιάζει μία οργανωμένη αντίδραση στο αισθητηριακό ερέθισμα που δέχεται.
Χατζηστυλιανού Βασιλική – Εργοθεραπεύτρια